شهید مطهری: کسی که زیبایی اندیشه دارد زیبایی ظاهر خود را به نمایش نمی گذارد. سدير صيرفي از امام صادق(ع) از پدران بزرگوارش از رسول خدا(ص) روايت كرده است كه فرمودند: «خلق نور فاطمه(س) قبل ان تخلق الارض والسماء» نور فاطمه پيش از خلقت آسمان و زمين آفريده شد. خداوند در روي زمين بر انسانها نعمت را كامل كرده است همانگونه كه پيامبر(ص) مي فرمايد: من دو چيز گرانبها را در نزد شما به امانت مي گذارم اول قرآن و دوم عترت و خاندان من است.

آن حضرت راه صلاح و رستگاري انسان را در تمسك به اين دو چيز مي داند. يكي از مواردي كه بايد به آنها تمسك جست رعايت حجاب و عفاف و حيا در رفتار است كه البته الگوي ما در اين باب، ائمه اطهار(ع) به ويژه حضرت زهراي مرضيه(س) مي باشد. پيامبر گرامي اسلام(ص) فرمودند: حيا زيباست، اما در زنان زيباتر است. دشمن قسم خورده انسان ابليس، هر لحظه در كمين است تا انسان را از مسير خشنودي خداوند بيرون براند. يكي از كارسازترين سلاح هاي او دوري از حيا و عفاف و حجاب مي باشد.

حيا، ديباي دلنشيني است كه بر هر قامتي زيباست ولي آن هنگام كه اين جامه بر قامت زنان پوشانده شود، زيبايي اش چند برابر و حسن آن افزون تر و تماشايي تر مي شود.

در هر جامعه اي كه حيا پوشش رفتار مردم آن جامعه باشد سلامت اخلاقي، سلامت رفتاري و سلامت فكري بر آن جامعه حاكم خواهد شد. همچنانكه اگر بي حيايي دامنگير جامعه اي گردد، فساد اخلاقي و رفتاري و افكار باطل در آن جامعه جريان مي يابد و روشن است اگر سلامت فكر و اخلاق و رفتار از جامعه رخت بر بندد نه تنها آينده اي روشن و متعالي و جامعه مترقي نخواهيم داشت بلكه انحطاط و افول را نيز در جامعه شاهد خواهيم بود و انسانيت از جامعه خواهد رفت و آرامش رواني و اجتماعي جاي خود را به ناآرامي و اضطراب مي بخشد.

از سوي ديگر زنان، مؤثرترين و پرنفوذترين قشري هستند كه مي توانند با حفظ ملكه حيا، جامعه را در مسير سلامت رواني و فكري پيش ببرند و شكوه زيبايي را در جامعه حاكم كنند.

متن سوالات و پاسخ این مرجع تقلید به شرح زیر است:

احکام پوشش

۱- تعریف، جایگاه و فلسفه حجاب 

فلسفه حجاب بانوان چیست؟ آیا حجاب با آزادی زنان در جامعه منافات ندارد؟

حجاب برای حفظ شخصیت زن، و جلوگیری از انحراف جوانان، و (ممانعت از) گسترش فساد در جامعه اسلامی است. و همان گونه که اصل پوشیدن لباس برای زنان و مردان منافات با آزادی آنها ندارد، حجاب نیز چنین است.

آیا حجاب از ضروریات دین است؟ منکر حجاب چه حکمی دارد؟ لطفاً توضیح دهید که منظور از «ضروری دین» چیست؟

آری حجاب از ضروریات دین و برگرفته از قرآن مجید است، و همه مذاهب اسلامی آن را قبول دارند. و منظور از ضروری دین چیزی است که هر کس با مسلمین مقداری معاشرت داشته باشد، می‌فهمد مسلمانان به آن پایبند هستند. 

حجاب از نظر اسلام چیست؟ و چه نوع پوششی برای زن حجاب است؟ آیا موهای مصنوعی، که بعضی از زن‌ها بر سر می‌گذارند، حجاب موهای طبیعی محسوب می‌شود؟

حجاب شرعی در مورد زنان پوشیدن تمام بدن به جز صورت و دست ها تا مچ می باشد، امّا بعضی از انواع پوشش که زینت ظاهری محسوب می‌شود، مثل موهای مصنوعی کافی نیست. و همچنین لباس‌هایی که لباس زینت محسوب می‌شود، کافی نیست.

نظر حضرتعالی در مورد اصل مسأله حجاب چیست؟ رعایت آن، مخصوصاً در شهرهای مذهبی، و بالاخص در اماکن مقدّسه دینی، چه حکمی دارد؟

بدون شک حجاب از مسلّمات اسلام است، و تمام فقهای اسلام در آن اتّفاق نظر دارند، و هرگونه بد حجابی و بی حجابی بر خلاف شریعت مقدّسه است. خصوصاً در شهرهای مذهبی، و از آن بالاتر در أماکن مقدّسه دینی، باید بیشتر مراعات شود، و گناه بد حجابی و بی حجابی در این اماکن بیشتر است. و بدون شک پوشیدن چادر همه جا، مخصوصاً در این اماکن، اولی است.

۲- محدوده پوشش

محدوده‌ای که بر زنان واجب است بپوشانند چه مقدار است و آیا لباس خاصی شرط است؟

کافی است که زن بدن خود را جز صورت و دست‌ها تا مچ به هر وسیله‌ای که می‌تواند بپوشاند و لباس خاصّی شرط نیست، ولی پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان و همچنین لباس‌های زینتی اشکال دارد.


حدود حجاب اسلامی برای بانوان چیست؟ برای این منظور، آیا پوشیدن لباس بلند و آزاد و شلوار و روسری کفایت می کند؟ اصولاً چه کیفیتی در لباس و پوشش زن در برابر افراد نامحرم باید رعایت شود؟

برای حجاب اسلامی کافی است تمام بدن را با لباس مناسب (به جز گردی صورت و دست ها تا مچ) بپوشانند؛ ولی بی شک پوشیدن چادر به عنوان حجاب برتر خصوصاً در اماکن مذهبی مطلوبتر است.

آیا بر زنان و دختران لازم است پاهایشان تا مچ را نیز بپوشانند؟ یا آنچه اکنون در جامعه رواج پیدا کرده، که با پای بدون پوشش ظاهر می‌شوند، اشکالی ندارد؟

پوشیدن روی پا و کف پا بهتر است.

آیا پوشیدن جوراب‌های نازک، در صورتی که پا در آن پیدا باشد، برای زنان جایز است؟

اگر پا در آن پیدا باشد جایز نیست؛ ولی معلوم بودن حجم پاها ضرری ندارد.

آیا پوشیدن جوراب ضخیم بدون شلوار، با این که حجم بدن مشخّص و در بعضی موارد مهیج است، یا پوشیدن کفش‌هایی که در هنگام راه رفتن صدای مهیج دارد، جایز است؟

در صورتی که منشأ مفسده‌ای باشد، اشکال دارد.

چنانچه نپوشاندن صورت و دست‌ها تا مچ، برای برخی از زنان در جامعه فسادی را به دنبال داشته باشد، آیا پوشاندن آن واجب است؟

در این صورت واجب می‌شود؛ ولی تا یقین به چنین چیزی نداشته باشد پوشانیدن وجه و کفّین لازم نیست.

آیا شوهر، یا پدر و مادر، می‌توانند همسر و یا دختران خود را مجبور کنند تا دست‌ها و صورتشان را نیز به هنگام خروج از منزل بپوشانند؟

اجبار در این امر جایز نیست؛ ولی هر گاه پدر و مادر یا شوهر حسّاسیت خاصّی داشته باشند رعایت آن خوب است.

پوشانیدن چهره برای زنان خوش سیما، که می‌دانند در صورتی که صورتشان پوشیده نباشد باعث گناه و انحراف جوانان می‌شوند، چه حکمی دارد؟

پوشانیدن صورت بر آنان واجب نیست؛ جوانان وظیفه دارند نگاه نکنند.

اگر خانمی به خاطر این که مبادا نپوشانیدن وجه و کفّین موجب فسادی شود آن را بپوشاند، آیا کار مستحبّی را انجام داده است؟

عمل به احتیاط کرده است.

آیا پوشاندن صورت واجب است با توجّه به این که در محیط درسی کار مشکلی است؟

وجه و کفّین از حجاب مستثنا هستند و پوشاندن آنها واجب نیست.

آیا حکومت می‌تواند، یا بر او لازم است، از بدحجابی یا بی حجابی بعضی از خانم‌هایی که در این امر مهم کوتاهی می‌کنند، جلوگیری نماید؟ توضیح این که: بنده دانشجو هستم. چندی قبل استاد در کلاس این شُبهه را مطرح کرد، و مدّعی شد که هیچ دلیل فقهی وجود ندارد که حکومت را ملزم کند تا مواظب حجاب خانم‌ها باشد، همان طور که وظیفه ندارد مواظب نماز صبح افراد باشد. علاوه بر این گفتند: حضرت امیر (علیه السلام) دستور داد حجاب را از سر کنیزانی که خود را شبیه زنان آزاد کرده بودند، بردارند. نظر شما چیست؟

حکومت اسلامی و مسلمانان نسبت به گناهان پنهانی افراد وظیفه‌ای ندارند، ولی بدون شک نسبت به گناهانی که به طور علنی و آشکار، در سطح جامعه انجام می‌شود وظیفه نهی از منکر دارند، و الاّ جایی برای انجام این وظیفه مهم باقی نمی‌ماند. البتّه با این تفاوت که مردم باید به نهی از منکر زبانی اکتفا کنند. و ازهرگونه برخورد فیزیکی اجتناب ورزند، ولی حکومت می‌تواند وارد این مرحله نیز شود؛ و در مورد کنیزها اساساً میزان پوشش آنها نسبت به زنان آزاد از نظر اسلام متفاوت بوده است.

برخی از مادران، دختران نابالغ خود را، با سر و پای برهنه در خیابان‌ها و مجالس در حضور نامحرمان ظاهر می‌کنند، وظیفه چنین مادرانی چیست؟

بر پدر و مادر لازم است فرزندان خود را از زمان طفولیت به مسائل اسلامی آشنا کنند.

محدوده پوشش در مقابل پسر نابالغ چه میزان است؟

واجب است زن بدن و موی خود را از نامحرم بپوشاند و احتیاط مستحب آن است که از پسر نابالغ که خوب و بد را می‌فهمد و به حدّی رسیده که مورد نظر شهوانی است مستور دارد، ولی پوشانیدن صورت و دست‌ها تا مچ واجب نیست.

گفته می‌شود که زن باید خود را از پسر بچّه ممیز بپوشاند، بفرمایید ممیز بودن پسر بچّه از چه راهی شناخته می‌شود؟

مستحبّ است خود را از چنین پسری بپوشاند، و منظور از ممیز این است که از مسائل جنسی آگاه باشد.

مقدار پوشش زنان مسلمان، در برابر زنان غیر مسلمان چیست؟

بهتر آن است که بدن خود را در برابر زنان غیر مسلمان برهنه نکنند؛ هر چند با پوشاندن عورت، ظاهر کردن بقیه حرام نیست.

وظیفه خواهران مسلمان دانشجوی ترکیه را نسبت به «رعایت حجاب» در فرض‌های ذیل بیان فرمایید:

الف) شرط طیّ کردن تمام ترم‌های دانشجویی در دانشگاه‌های تحت مدیریت لاییک‌ها، رعایت نکردن حجاب شرعی است.

ب) شرط اتمام چند ترم باقی مانده از رشته خاصّی در دانشگاه، رعایت نکردن حجاب است.

با توجّه به این که اگر دختران مسلمان و متدین دروس عالی را نخوانند تنها افراد بی بند و بار و لامذهب پست‌های مهم را اشغال می‌کنند، به افراد متدین اجازه داده می‌شود که مسأله حجاب را در خصوص مواردی که ضرورت دارد رعایت نکنند، ولی در غیر آن موارد حتماً رعایت نمایند.

۳. استثنائات حجاب

شنیده شده که حجاب بر زنان بزرگسال، که امید ازدواج آنها نمی‌رود، لازم نیست، لطفاً در این مورد به سؤالات زیر پاسخ دهید:

الف) چنین زنانی چه مقدار از بدنشان را می توانند در مقابل نامحرم نپوشانند؟

می‌توانند سر و گردن و مقداری از دست‌ها را نپوشانند؛ ولی پوشانیدن برای آنها نیز بهتر است.

ب) آیا این حکم اختصاص به زنان بیوه دارد، یا شامل زنان شوهردار، که در این سنّ و سال هستند، نیز می‌شود؟

این حکم شامل همه زنان در این سنّ و سال می‌شود.

ج) حکم مذکور مختصّ پوشش و نظر است، یا شامل لمس هم می‌شود؟

این حکم شامل لمس نمی‌شود.

۴. حجاب زن غیر مسلمان

همانطور که می‌دانیم خداوند متعال در سوره نور، حجاب را مختصّ مؤمنان، زنان پیامبر(صلی الله علیه وآله) و زنان مؤمن دانسته است. حال سؤال این است که:

الف) آیا حجاب برای غیر مسلمانان در کشورهای اسلامی واجب است؟

ب) اگر واجب است، همانطور که در فرانسه و ترکیه بر اعتقادات اسلامی ما می تازند، و ما آنها را ظالم و ضدّ اسلام می‌دانیم، آیا ما هم با پوشاندن زنان خارجی که به ایران می‌آیند، یا پیروان سایر مذاهب داخل کشور، به آنها اجحاف ننموده‌ایم؟

ج) اگر حجاب اختیاری بود بهتر نبود، و معضلات اجتماعی حلّ نمی‌شود؟

یک اصل مسلّم در اسلام داریم که هر حکمی برای مؤمنین و مسلمانان ثابت است، دیگران نیز مکلّف به آن هستند (الکفار مکلّفون بالفروع کما انّهم مکلّفون بالاصول)، بنابراین آنها هم موظّف به حکم حجاب و ترک شرابخواری (حدّاقلّ آشکارا) و گناهان دیگر هستند، و نسبت به حجاب که ما می‌توانیم اعمال کنیم کار صحیح و عادلانه‌ای است، و ما دوران قبل از انقلاب را فراموش نکرده‌ایم که وقتی اختیار و آزادی داده شد چه زنانی با چه وضعی بیرون آمدند، و اکثر جوانان را به فساد کشیدند؛ و نوشته‌اید که اگر ما به کشورهای آنها برویم و ما را اجبار به بی حجابی کنند، چه می‌شود؟ فراموش نکنید که آنها بی حجابی را واجب نمی‌دانند درحالی که ما حجاب را واجب می‌دانیم.

۵. نوع پوشش

در مورد پوشش لباس خاصی شرط است؟

لباس خاصّی شرط نیست ولی پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان و همچنین لباس‌های زینتی اشکال دارد.

گفته می‌شود که «استفاده از چادر مشکی مناسب نیست، بلکه کراهت دارد. و خانم‌ها باید از پوشاک روشن و رنگ‌های متنوّع استفاده نمایند. و دلیلی ندارد که توصیه شود خانم‌ها کفش و مانتوی تیره بپوشند». نظر شما در این مورد چیست؟

انتخاب چادر مشکی برای زنان مکروه نیست. و استفاده از رنگ‌های ساده دیگر، مادام که منشأ مفاسدی نشود، جایز است؛ البتّه رنگ‌های سنگین بهتر است.

آیا پوشیدن مانتو برای زنان، در صورتی که حجاب اسلامی حفظ نشود و برجستگی‌های اندام مشخّص باشد، اشکال دارد؟

در صورتی که لباس چسبان باشد حرام است؛ ولی اگر گشاد باشد اشکال ندارد.

پوشیدن لباس‌هایی که فقط تنه را می‌پوشاند برای بانوان در مقابل بانوان دیگر در مکان‌های ورزشی مخصوص بانوان که هیچ مردی حضور ندارد چه حکمی دارد؟

در فرض مسأله مانعی نیست، مگر در مواری که مفاسد خاصّی ظاهر گردد.

اگر مدرسه‌ای ابلاغ کند که دختران به هنگام ورزش باید لباس مخصوص ورزش بپوشند، چه حکمی دارد؟

پوشیدن لباس ورزشی برای دختران، در صورتی که در محیط مخصوص خودشان باشند، مانعی ندارد.

۶. پوشاندن زینت و آرایش

لطفاً در مورد تزیین زنان به انگشتر و حلقه نامزدی به سؤالات زیر پاسخ دهید:

الف) در دست کردن حلقه نامزدی طلا در جلوی مرد نامحرم چه حکمی دارد؟

اشکال ندارد.

ب) اگر در مورد سؤال استعمال آن بی اشکال باشد، ولی همین عمل از نظر مرجع تقلید بنده (شوهر) جایز نباشد، آیا استفاده از آن برای همسرم منعی دارد؟

آیا لازم است از او بخواهم که استفاده نکند؟

هرکس باید به فتوای مرجع تقلید خود عمل کند، و شما نمی‌توانید او را از این کار نهی کنید.

زن از چه انگشتری می‌تواند در جلوی نامحرم استفاده کند؟

هر نوع انگشتری که منشأ مفسده خاصّی نگردد اشکالی ندارد.

چنانچه زن با خود زینت داشته باشد (مانند حلقه ازدواج، یا انگشتر، یا آراستن چهره) آیا واجب است صورت و دست‌ها را هم بپوشاند؟

در مورد حلقه و انگشتر مانعی ندارد؛ ولی در مورد آرایش‌های تند اشکال دارد.

در عرف مرسوم است که بانوان بعد از ازدواج، خود را به اموری از قبیل برداشتن زیر ابرو و زائل کردن موهای صورت و مانند آن زینت می‌کنند، آیا پوشیدن صورت در این حالت لازم است؟

اگر تنها کم کردن موهای صورت و ابرو و مانند آن باشد اشکالی ندارد.

آیا سرمه کشیدن، ابرو چیدن، استفاده از انگشتر عقیق، ساعت، عینک طبّی زیبا، برای زنان زینت به حساب می‌آید، که پوشش آن لازم باشد؟

ظاهراً جزء زینت ممنوع نیست.

آیا برای زن جایز است که با آرایش و زینتی که جلب نظر می‌کند بدون نیت سوء از منزل خارج شود؟

جایز نیست.

۷. لباس زینتی و مبتذل

منظور از لباس زینتی، که پوشیدن آن اشکال دارد، چیست؟

منظور لباس‌هایی است که در عرف مردم آن را لباس زینت می‌خوانند.

آیا لباس زینتی صرفاً شامل زیورآلات می شود، یا آنچه عرفاً لباس محسوب می شود نیز می تواند مصداق آن باشد؟

لباس زینتی چیزی است که زن ها برای زیبایی آن را می پوشند، و شبیه آرایشی است که در صورت خود انجام می دهند.

پوشیدن لباسهای مبتذل، یا لباسهای تنگ و مهیج، یا مدل هایی که موجب ترویج فرهنگ غرب است، بویژه برای زنان، چه حکمی دارد؟

این گونه لباسها اشکال دارد، و بر پسران و دختران و مردان و زنان مسلمان لازم است رعایت موازین عفّت اسلامی را، که مایه سعادت دنیا و آخرت آنهاست، بنمایند.

۸. پوشش مردان

پوشیدن لباس آستین کوتاه برای مردان چه حکمی دارد؟ اگر حرام است آیا علّت تحریم احتمال معاونت بر اثم است؟ در این صورت، چگونه حکم قطعی می آورد و دوم این که با توجّه به کیفیت لباس احرام که به مراتب بازتر از پیراهن آستین کوتاه است و استفاده از آن هنگام طواف برای مردان که دوش به دوش زنان طواف می کنند الزامی است آیا احتمال معاونت براثم در آن جا بیشتر نیست؟ 

استفاده از لباس آستین کوتاه برای مردان اشکالی ندارد مگر در مواردی که بدانیم مفاسد خاصّی بر آن مترتّب می شود.

حجاب مرد را در برخورد با زن نامحرم بیان فرمایید.

نگاه کردن به بدن مرد نامحرم به آن مقدار که معمولاً آن را نمی پوشانند مانند سر و صورت و گردن و مقداری از پاها و دست ها اشکال ندارد.

حکم استفاده مرد از شال گردن ابریشم (یک طرف ابریشم، یک طرف پشم) چیست؟

جایز نیست.

استفاده از کراوات چه حکمی دارد؟

با توجّه به این که در حال حاضر و در کشور ما، این امر به عنوان شعار بیگانگان و همبستگی با آنها محسوب می شود، از آن اجتناب کنید. ولی در کشورهایی که جزیی از لباس مردم محسوب می گردد، پوشیدن آن اشکالی ندارد.

در برخی از مراکز علمی مسائلی به وجود آمده که سبب ایجاد ذهنیت ناخوشایند، و بدبینی به دین، و موجبات دوری جوانان از دین و مذهب را فراهم آورده است; مسائلی که هیچ گونه ممانعتی برای انجام آن، نه از سوی دین و نه از سوی مراجع عالیقدر تقلید، ذکر نشده است. در دانشگاه «ع ک» پوشیدن لباس‌های آستین کوتاه برای مردان ممنوع است، و این مسأله بحث و گفتگوهایی را در پی داشته است. از آن جا که طرح تمام گفتگوهای مطرح شده بین دانشجویان و مسئولین دانشگاه قدری مشکل است، سعی کرده‌ایم خلاصه آن را در این استفتا بگنجانیم:

دانشگاه: پوشیدن لباسهای آستین کوتاه ممنوع است.

دانشجویان: در کجای دین پوشیدن لباس‌های آستین کوتاه برای مردان حرام شمرده شده است؟

دانشگاه: بعضی از مراجع تقلید حرام دانسته‌اند.

دانشجویان: کدام مرجع تقلید حرام شمرده است؟ شاید ما مقلّد ایشان نباشیم.

دانشگاه جوابی ندارد و فقط می‌گوید: شما باید مقلّد همان کسی باشید که ما هستیم.

چندی بعد یکی از روحانیون سرشناس به دانشگاه ما تشریف آوردند، موضوع را با ایشان در میان گذاشتیم، ایشان فرمودند: هیچ مرجع تقلیدی آن را حرام نشمرده است. نظر حضرتعالی در این مورد چیست؟

جواب: پوشیدن لباس‌های آستین کوتاه برای مردان شرعاً حرام نیست; ولی مسئولین دانشگاه حق دارند مقرّراتی را طبق مصالحی که در نظر دارند برای محدوده دانشگاه ها وضع کنند، مثلاً بگویند شرط ورود به دانشگاه استفاده از فلان نوع و رنگ لباس است. همان گونه که در محیطهای نظامی و انتظامی لباسهای خاصّی را شرط می‌کنند، بنابراین خوب است دانشجویان عزیز با مسئولین دانشگاه‌ها در این گونه مسائل بطور منطقی و بدون جرّ و بحث کنار بیایند تا مشکل شرعی برای هیچ یک از دو طرف پیدا نشود.

برگرفته از احکام خانواده در پرتو فقه اسلامی- آیت الله العظمی مکارم شیرازی

برای کنترل نگاه از گناه راهکارهایی وجود دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:

۱ـ خداباوری:
اعتقاد به خدا و یقین داشتن به این که انسان در محضر خدا است و خدا ناظر بر تمام احوال و درون آدمی است، به انسان کمک می کند نگاه خود را کنترل نماید . امام صادق (علیه السّلام) می فرماید : «فرو بستن چشم از گناه میسر نیست مگر این که انسان عظمت و جلال پروردگار را در قلبش مشاهده کرده باشد.»
از امام علی(علیه السّلام) سؤال شد: توانایی بر کنترل چشم چگونه حاصل می شود؟ حضرت فرمود: «این که خود را تحت قلمرو سلطان آگاه از همه مسائل بدانی و تسلیم او باشی.» (۱)

۲ـ توجه به آثار فرو بستن چشم:
اگر انسان بداند کنترل نگاه چه آثار و برکاتی دارد ، قطعاً بر ادامه آن تشویق خواهد شد.
آثار و فوائدی که بر چشم پوشی مترتب است عبارتند از :
الف) راحتی دل :
کسی که چشمش را فرو بندد، دلش را آرام کرده است.
با چشم چرانی انسان احساس آرامش نمی کند، زیرا احساسات و غرایز شهوانی تمام ناشدنی و سیری ناپذیر است و نفس اماره انسان را به بدی و زشتی هر چه بیشتر وادار می کند.
امام علی (علیه السّلام) می فرماید : «کسی که چشم فرو بندد، دلش را صفا داده است.» (۲)
ب) کشف حقایق :
رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) می فرماید : «چشمتان را فرو بندید تا عجائبی را ببینید.» (۳)
ج) شیرینی عبادت را حس کردن :
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرماید : «مسلمانی چشم خود را از زن نامحرم فرو نمی بندد مگر آن که خداوند شیرینی عبادتش را در دل او ایجاد می کند.» (۴)
د) تزویج حورالعین :
امام صادق (علیه السّلام) می فرماید: «کسی که نگاهش به زن نامحرمی بیفتد ، پس چشمش را به سوی آسمان افکند و یا نگاهش را فرو بندد ، خداود حورالعین را به ازدواج او در می آورد.» (۵)

۳ـ توجه به عواقب چشم چرانی:
کسی که بداند چشم چرانی چه پیامدهای ناگواری دارد ، قطعاً به ضرر خود اقدام نخواهد کرد و نگاهش را کنترل خواهد کرد. رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) می فرماید: «کسی که چشمش را از حرام پر کند ، خداوند روز قیامت چشمش را از آتش پر خواهد کرد، مگر آن که توبه کند و برگردد.» (۶)
در روایت دیگر می فرماید: «نگاه تیری از تیرهای مسموم شیطان است.» (۷)
حضرت مسیح فرمود: «از نگاه به نامحرم بپرهیزید که بذر شهوت و رشد دهندة فسق است». (۸)

۴- طرد افکار شیطانی :
برای کنترل نگاه ، باید اندیشه را از نفوذ افکار شیطانی دور نگه داشت، زیرا گام نخست در انحراف، فکر کردن درباره آن است. امام علی (علیه السّلام) می فرماید: «کسی که در اطراف گناه بسیار بیندیشد ، سرانجام به آن گناه کشیده خواهد شد.» (۹)

۵ ـ پرهیز از عوامل تحریک زا :
تخیلات تحریک کننده ، رفت و آمد در جاهایی که نامحرم است ، گفت و گو با نامحرم ، دیدن فیلم ها و عکس های مبتذل ، زمینه را برای چشم چرانی فراهم می کند.

۶ ـ دقت در دوست یابی :
بررسی ها نشان می دهد که نوجوانان ، اولین قدم های انحراف و تباهی را به کمک دوستان ناباب برداشته ، سپس در سراشیبی سقوط قرار گرفته اند. (۱۰)
آلودگی و انحراف، به سرعت از طریق دوستان نااهل به افراد پاک و سالم سرایت می کند و چشم چرانی از این قاعده مستثنا نیست.
امام علی (علیه السّلام) می فرماید : «از معاشرت با مردم فاسد بپرهیزید که طبیعت تو ، ناخودآگاه ناپاکی را از طبع آن ها سرقت می کند.» (۱۱)

۷ ـ ازدواج :
یکی از راه های مؤثر در کنترل نگاه ، ارضای صحیح غریزه جنسی از طریق ازدواج است . رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می فرماید : «ای گروه جوانان ! هر یک از شما که قدرت ازدواج دارد ، حتماً اقدام کند ، زیرا این بهترین وسیله است که چشم را از نگاه های آلوده و عورت را از بی عفتی محافظت می کند.» (۱۲)

۸ـ تقویت اراده :
چشم چرانی اگر به صورت عادت درآمده باشد ، همچون خصایص طبیعی و ذاتی ، دامنه دار و پر نفوذ می گردد و به منزله طبیعت دوم در می آید . در این حال رهایی از این عادت ناپسند، نیاز به تصمیم و عزمی راسخ دارد. آن چه در شروع کار مهم است ، خواستن و انگیزه داشتن است . برای مبارزه با چشم چرانی باید دو کار انجام گیرد:
الف) به خواسته نفس پاسخ مثبت داده نشود.
ب) عادت پسندیده ای جایگزین گردد و خود را به کارهای پسندیده مانند مطالعه کتاب و ورزش مشغول سازد.
 

منبع: راسخون

پی نوشت ها:
۱٫ بحارالأنوار ، ج۱۰۱ ،ص ۴۱٫
۲٫ میزان الحکمه ، ج۴ ، ص ۳۲۸۹٫
۳٫ بحارالانوار ، ج۱۰۱٫
۴٫ میزان الحکمة ، همان ، ص ۳۲۹۲٫
۵٫ همان.
۶٫ بحارالانوار ، ج۷۳ ، ص ۳۳۴٫
۷٫ همان ، ج۱۰۱ ، ص ۳۸٫
۸٫ همان‌، ص ۴۲٫
۹٫ غررالحکم ،ج۵ ، ص ۳۲۱٫
۱۰٫ محمد علی سادات ، راهنمای پدران و مادران ،ج۱ ، ص ۹۹٫
۱۱٫ ابن ابی الحدید ، شرح نهج البلاغه ، ج۲۰ ، ص ۲۷۲٫
۱۲٫ مکارم الاخلاق ، ص ۱۰٫

راستی ما چند واحد از درس انسانیت را پاس کرده ایم؟!...

وقتی در زندگینامه ی علماء جستجو می کنم،می بینم.

اگر  علمای بزرگ ما جاودانه شدند ،به خاطر این بودکه:

سیم ارتباطی اشان به خدا وصل شده بود،در واقع همگی خدا شناس بودند.

برای این که حرفها را برای به دیگران گفتن، نمی شنیدند.

بلکه برای عمل کردن به حرف و سخنی گوش فرا می دادند.

یکی از آن عارفان بزرگوار ،آیت الله مشکینی رحمة الله علیه بود.

روزی  در مسجد اعظم قم برای جمعیت زیادی از طلبه ها صحبت می کردند.

ایشان فرمودند:داشتم از کنار رودخانه ای می گذشتم بچه ای از من پرسید:

کلاس چندمی؟با گریه می فرمودند پاسخ دادم:کلاس اولم.

بچه تعجب کرد و گفت با این سن و سال،هنوز کلاس اولی؟

گفتم بله!من هنوز کلاس اول انسانیتم.سالها گذشته.

اما نتوانسته ام از کلاس انسانیت رد شوم.

... خوب است گاهی ما هم از خودمان این سوال را بپرسیم که:

راستی ما چند واحد از درس انسانیت را پاس کرده ایم؟!

خدایا!ما را در عمل به آن چه آموخته ایم ،موفق بگردان.روحشان شاد

برگرفته از

وضیحات سركار خانم ساسانی پیرامون «انتخاب رنگ برای حجاب و اینكه آیا در جامعه می توان از رنگهای روشن برای حجاب استفاده کرد؟» (09:57) 

دانلود

همه دعواها سر یه عکس بود. عکسی که توش یه دختر خانومی تابلویی به دستش گرفته بود که روش نوشته شده بود:من چادرم را دوست دارم.


چرا باید چادر سر کنم .دست و پایمو تنگ میکنه.خستم می کنه.وقتی چادر سر می کنم نگرانم که از سرم بیفته,گرمم می شه,آخه چرا باید چادر سر کنم.اصلا مگه نمیگن رنگ مشکی مکروهه؟ مگه فقط حجاب چادره و...

این ها گفته های دوستم هلیا بود که همش توی گوشم زمزمه می کرد.من به چادر علاقه داشتم ولیکن با این حرف ها کم کم داشت مهر حجاب از دلم میرفت.اصلا داشتم به این فکر می افتادم که کی راست میگه و کی دروغ !

هلیا میگفت....
 

خیلی برام جالب شد.تصمیم گرفتم این بحث رو دنبال کنم.بحث خیلی داغ بود و من ترجیح دادم تا متوجه مباحثشون نشدم چیزی ننویسم.
ملوس خانومی که کامنتش نه به اسمش می اومد و نه به عکسش! نوشت : ما که چادری نیستیم ولی لایک.
دختری با آیدی نجوای عشق نوشت:
آهای اونایی که می گین چادر ضد استعماره. خاک برسر ملتی که با پارچه سیاه و زن ستیزی و محدود کردن زن جلو استعمارو بگیره.استعمارچکاربه زن ها داره؟اون دنبال ثروت هاست. اتفاقا هرچادری که دورانداخته بشه گامی درجهت نواندیشی و مبارزه بااستعماره. چادرخودش استعمارجنس زن هست..
به جای پوشاندن و دور کردن زن از جامعه بیایید در راه اصلاح افکار و ترویج اخلاق صحیح کوشا باشیم.

نگار گفت:
استعمار دنبال چپاول ثروت هاست اما ثروتها رو جز با تسخیر افکار و تعویض عقاید به نفع خودش نمیتونه به دست بیاره!
وقتی با دور انداختن چادر و حجاب یک جامعه به فحشا کشیده شد دیگه حال و حوصله مبارزه با استعمار رو نداره.یه جوون تو چنین جامعه ای با یک کازینو سرگرم میشه.دیگه کاری نداره که نفتش، طلاش، آهن و مسش رو کی می بره و چی به سرشون میاد. شمایی که ادعای روشنفکریتون میشه تا به حال در مورد آندلوس چیزی نشنیدین؟!

فاطمه محب امام هادی گفت:
خانم نجوای عشق کی گفته پوشوندن زن یعنی دور کردن اون از جامعه؟ اتفاقا اینی که در اسلام حجاب اومده یعنی جواز حضور زن در جامعه .وگرنه برای موندن توی خونه و در جمع محارم که حجاب لازم نبود.این پارچه سیاه که میگی اسمشم چاااااااااااااااااااادره. اگه اینکه زن برهنه بیاد از خونه بیرون یعنی اصلاح افکار و روشنفکری رخ داده؟! اگه لخت بودن آزادی اندیشه و تعالی فکره پس حیوونا از همه متعالی ترن.متمدن ترن. و در بین همه حیوونا خوک از همه مدرن تر و متمدن تر.چون تنش نه کرک داره و نه مو و نه پولک.لخته لخته!متمدنه متمدن!

نجوای عشق دوباره ادامه داد:همیشه یک دشمن فرضی درست کردید که همه تقصیرها روگردن اون بندازید.
هیچوقت حاضرنیستید درست فکرکنید وریشه یابی ودرمان کنید. درهمین جامعه اسلامی نگاهی به اطراف بندازید از زن چه درست کردید؟
دختران قبل از انقلاب رو با الان مقایسه کنید؟ به نظرتون چرا دختران الان بالندگی دختران قبل از انقلاب رو ندارن؟
علتش چیه؟ چون چادرنمی پوشیدند.چون محدود نبودند.چون آزاد بودن.

نگار: یعنی فکر می کنی الان دخترای ایرانی کمتر از زمان قبل از انقلاب توی جامعه و اجتماع و دانشگاه ها حضور دارن؟!

نجوای عشق: نه حضورشون شاید بیشتر شده باشه.ولی تاثیر حضورشون کمتر شده. قبل از انقلاب و همین الان توی کشورهای اروپایی به زن بها می دن.زن اونجا استاد دانشگاه میشه.وزیره میشه. نماینده مجلس میشه.

آرش یکی یدونه : نجوای عشق اگه چند ماه قبل بود می گفتیم داری از پادگان اشرف کامنت میذاری! ولی الان نمی دونم کجایی که خبر نداری توی ایران استاد و وکیل و وزیر زن داریم این هوا! خیلی هاشون هم چادری هستند. اگه منظورتون از حضور زن بدن نمایی توی خیابون باشه بله زن های ما تو جامعه حضور ندارن.ولی اگه منظورت از حضور، فعالیت های فرهنگی و سیاسی و اجتماعی و علمی و اقتصادیه خیلی هم حضور دارن.

ارنیکا خانوم که بعدا فهمیدیم پسره! : یک دفعه وارد بحث شد و با عصبانیت گفت: شما رو شستو شوی مغزی دادن .اینها همش کاره این حکومته .من چادری نیستم و از همشون بدم میاد.همشون مزدورای این حکومتن.ساندیس خورای عقب مونده! واقعا اگر زن ها روبند بندازند همه مشکلات شما حل میشه من قسم میخورم از طریق رسانه ها این طرح رو به انجام برسانم که در عرض شش ماه همه زن های ایران در کل نقاط روبنده و چادر بپوشند ولی اگر مشکلات حل نشد شما باید کنار بکشید و آزادی ما جوونا رو پس بدید!
احسان خوشگله : شما باید ذهنت سالم باشه عین حضرت یوسف هزار زلیخای عریان و زیبا در مقابلت بایسته نمیتونه از راه تورو منحرف کنه چون ایمان داری باچشم دل میبینی نه باچشم سر.
ولی درجامعه کنونی ما دین و ایمانی نمونده. صدتا چادرهم بپوشی از شر درامان نیستی.علت چادرنیست اندیشه غلطه.
حسین فدایی پیامبر اکرم : الان که ذهن همه مرد ها به قول شما درست نیست و همه ایمان حضرت یوسف رو ندارن .که باید بیشتر حجاب حفظ بشه. برای اینکه زن سالم بمونه.خانواده سالم بمونه و در نهایت جامعه سالم بمونه. اگه مثل کشورهای اروپایی باشه که رابطه زن ها و مرد ها با سگ و گربه هاشون گرم تر از همسراشون باشه خوبه؟ شما دنبال این هستید؟!
ملیسا : چادر پوشیدن خیلی سخته.کی گفته حجاب اصلا به چادره.مثلا اگه خودمون رو زیر این پارچه سیاه قایم کنیم خیلی با حجاب شدیم؟ تازه با این زحمتی که این چادر سر کردن داره.
نگار : این همه وزن آرایشی که باید با کارتک! از رو صورت بعضی دخترا پاک کرد و بوی تند ادکلن و ده کیلو بدلیجات و سختی حرکت با کفش هایی که صرفا برای زیبایی ظاهر است رو تحمل می کنید. در مقابل اینا یه چادر مگه چی داره که انقدر سرش چونه می زنید. مشکل شما سختی سر کردنش نیست. سختیش اینه که نمی تونید از نگاه های هوس آلودی که همه جا دنبالتون میاد دل بکنید.عادت کردین .اصلا اعتیاد پیدا کردین به این نگاه ها.اگه یه روز بیاد و خودنمایی نکنید و نگاه های هرزه از تن و بدنتون بالا و پایین نره استخون درد می گیرید!
فرهاد روشن : ساندیس خورا بزنن به چاک جاده! برای دفاع از این چادر از ...... ساعتی ساندیس می گیرید یا اینکه قرار داد ماهیانه دارید؟! مثلا تو همین نیم ساعت چند تا ساندیس کار کردین؟ شما فقط عادت دارید زن رو محدود کنید آزادی های زن رو بگیرید.حبسش کنید.شما استعمار گرید.

مصطفی ق : فرهاد جون اینا یه مشت عقب مونده و دگمن! اینا از آزادی زن چه می فهمند؟ اینا فقط منتظرن اسرائیل جنگ رو شروع کنه برن شهید بشن! آزادی زن به اینا نیومده!
کامیار جون : به جای گیر دادن به زن ها که حجابت رو درست کن برو خودت آدم شو. تو نگاهتو بنداز پایین.چیکار داری به دختر مردم؟ شاید اون دلش نخواد حجاب داشته باشه اصلا.به توچه؟!

آرش آسمان :خیلی جالبه.به فرض بی حجابی نشانه ی آزادی زن ها باشه چرا مردا دارن خودشونو برای تحقق این حق ضایع شده می کشن؟! الان همینجا ببین چند تا خانوم از حجاب بد گفتن و چند تا آقا! دیشب هم شبکه ... تو ماهواره برنامه ای گذاشته بود با موضوع حجاب. هر یه دونه خانومی که زنگ می زد و در مورد آزادی زن ها که منظورشون بی حجابی بود حرف می زد ده تا مرد تماس می گرفت! مردا جوری از بی حجابی دفاع می کردن که انگار دارن از حقوق هسته ای ایران توی آژانس بین المللی هسته ای دفاع می کنن!! ولی همین مردا توی زندگی خصوصیشون در مقابل زن خودشون نه حقوق زن می فهمن و نه اینقده بالا پایین می پرن!
ندا 99 : آقای مرادی باهاتون موافقم ولی دلیل اینی که این مردها توی خونه خودشون همه جور زن آزاری دارن و برای احقاق حقوق زن های مردم خودکشی می کنن نشونه از خود گذشتگی شونه!
تو این هیاهو بود که یک دفعه پسری به اسم شهاب گفت : یکی از خانومای چادری جواب منو بده
چی شد که چادری شدین؟
زهرا بی مکث جواب داد:
دیدیم شیطان صفتان، برای تباهی قلبمان نقشه ها کشیده اند
دیدیم قبح گناه می ریزه و هر لحظه بی حیایی را ترویج میکنند.
دیدیم به اسم آزادی جسم، انسانیت را به اسارت می کشند تا اونو به مسلخ حیوانیت ببرن
دیدیم عمق نگاه همان را کوتاه می کنند تا خدا را در عمق قلبمان نبینیم.
دین بدون تکلیف را تبلیغ میکنن ، تا به دیدن عکس لرزان ماه در آب اکتفا کنیم
دیدیم چادر را نشانه گرفته اند پس چادری شدم.
من با این جملات سخت تحت تاثیر قرار گرفته بودم که دیدم با آیکن لبخند و دست زدن از هر طرف زهرا را به سخره گرفتند و میگن زهرا خانم ساعت ادبیات نیستا!
نادیا گفت: برید بابا.یه مشت عقب مونده متحجر!
من که واقعا از بی منطقی نادیا و این پسرهای حال به هم زن، حالم بد شده بود.نوشتم: پس اگه این همه چشم ناپاک، مخالف و دشمن چادر هستند من یک چادری هستم.اگر این طوریه پس من چادرم را دوست دارم...
ساحل گفت با تو موافقم. حجاب یعنی این که حیای یک زن مانع خودنماییش در برابر چشم های ناپاک بشه .اینکه یه زن با حیا خودشو در معرض دید چشمای هرضه نزاره.ای دخترایی که مخالف حجاب و چادر هستید. خوشتون میاد یه مرد با چشم و دل هوس بازش از دیدن تن و بدنتون لذت ببره و بگه ...
من با اصرار مامانم برای خوابیدن از سایت خارج شدم و نفهمیدم آخر بحث چی شد.
ولی آخرین کامنتی که از یک نفر به نام میرزا حسین خان طناز الرعایا! دیدم این شعر بود که حسابی دلمو لرزوند:
این همه باده مگر از سر راه آوردی
که هر آنکس که رسد باده کنی جامش را
ماه از اول خلقت به سرش چادر داشت
کس ندیدست به غیر رخش اندامش را
موقع شام. قبل و حتی حین خواب ! داشتم به این مناظره اینترنتی فکر می کردم. صبح که از خواب بیدار شدم. یه احساسی داشتم.احساس می کردم منم چادرمو دوست دارم و حاضر نیستم به حرف های هلیا گوش بدم. باز یاد تبلیغات تلویزیون درباره اینترنت افتادم! با خودم گفتم آخه کی میگه اینترنت چیز بدیه؟! . . .


منبع:یایگاه خبری رویداد

برادرم ، من در این گرمای تابستان چادر سر میکنم ، سخت است ولی تنها 3 ماه است ، چادر آزادی حرکت و دستانم را می گیرد ، سخت است ولی نه زیاد،

چادر سر کردن مسئولیت می آورد و انتظار ، ولی تمام اینها سخت تر از کار تو نیست ، سخت تر از کار تو نیست که باید در تمام طول سال سر به زیر راه بروی و از میان شیاطین متحرک کوچه ها و خیابان ها، از میان بانوانی که نتوانسته اند خودنماییشان را کنترل کنند ، سالم رد شوی ،

از تو سخت تر نیست که همیشه باید مراقب خودت باشی وقتی می خواهی بیرون بروی یا فیلمی ببینی یا به اینترنت وصل شوی ، زیرا شیاطین برایت کمین کرده اند . از تو سخت تر نیست که در این هجوم بی مهابای وسوسه های دلفریب و پلیدی های نا جوانمردانه باید پاک باقی بمانی.

و خداوند مرد را قوی آفرید زیرا وظیفه ات بسی سنگین تر است و اگر در این آزمون ها پیروز شدی ،مردی خدایی میشوی!

ﺣﺠﺎﺏ ﭼﺸﻢ ...

« قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ... » (1)

(به مومنان بگو : چشمهای خود را از نگاه به نامحرم فرو گیرند.)


« وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ ... » (2)

(و به زنان باایمان بگو : چشمهای خود را از نگاه هوس آلود فرو گیرند.)

گفتنی است اگر انسان بخوبی بداند «عالم محضر خداوند است» و باور کند که هیچ یک از اعمال و حرکات ما از دید الهی پنهان نیست ، و این مطلب را بارها و بارها به خود تلقین کند تا به مرحله احساس و باور قلبی برسد.

ترک عملی که موجب ناخشنودی خداوند است، کاری ممکن و شدنی می باشد.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در حدیثی می فرمایند :

« یابن آدم... و اِن نازَعک بَصرُکَ الي ما حَرمَت علیک فقد اَعنتُکَ علیه بطبقتَینِ فاطبق » (3)

(فرزند آدم ! ... اگر چشمت بخواهد تو را به نگاه حرام بکشاند من دو پلک در اختیار تو قرار داده ام ، پس آنها را فرو بند).

و نیز پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند :

« هر چشمی در روز قیامت گریان است ، مگر سه چشم :

چشمی که از خوف خداوند بگرید و چشمی که از محارم الهی بسته گردد و چشمی که در راه خدا بیدار بماند »


حضرت صادق (علیه السلام) در حدیثی نورانی می فرمایند :

« النّظرُ سهمٌ مسموم مِن سَهامِ ابلیس مَن ترَکها لله عَزّوجلّ لا لِغیرِه اعقبه آمِناً و ایماناً یَجد طَعمه » (4)

(نگاه ناروا تیری مسموم از تیرهای شیطان است. هرکس آن را تنها بخاطر خدا ترک کند ، خداوند آرامش و ایمانی به او می دهد که طعم گوارای آن را در خود می یابد ) .

امیرمومنان علی (علیه السلام) می فرماید :

« هر کس چشمش را آزاد بگذارد ، حسرتش زیاد می گردد ». (5)

با مراقبت درونی و دوری از زمینه های بیرونی و سپردن دل و روح خود به خداوند از دستبرد شیطان می توان محفوظ ماند و اگر انسان با وجود مواظبت و پاسداری از دل و چشمش گاهی فریب خورد و نگاهی نا به جا انداخت ، می تواند با توبه فوری ، این خطا را جبران کند و اثر سوء آن را از جان و روحش پاک کند.

مهم این است که نگاه به صورت عادت در نیاید و قبح آن شکسته نشود ، یعنی باید هشیار باشد و از دل و چشم خود نگهبانی کند و اگر گرفتار خطا شد با سلاح توبه دشمن را ناکار کند . چون اگر چشم رها و آزاد گردد و به هر صورت و هر منظره ای نگاه کند ، این کار عادت وملکه انسان می شود و در روایتی از امام عسکری آمده است : برگرداندن صاحب عادت از عادتش مانند معجزه است. (6)

 اگر انسان به خوبی بفهمد که بسیاری از آلودگی ها و انحرافات از یک نگاه ناروا که نگاه های بعدی را به دنبال داشته و استغفار و توبه ای همراه آن نبوده ، سرچشمه گرفته ، همین فکر ، عامل کنترل بسیار مهمی است که انسان بیدار و هوشیار را از خطا حفظ می کند.

پی نوشتها :
----------------
1- سوره مبارکه نور آیه 30
2- سوره مبارکه نور آیه 31
3- اصول کافی جلد 8 صفحه 219 ، نشر دارالکتب الاسلامیه
4- میزان الحکمه جلد 4 صفحه 3292 ، نشر دارالحدیث
5- بحار الانوار ، ج14 ، ص 38
6- بحار الانوار ، ج14 ، ص 38